Aljechin

Ruimtevoordeel
Door de witte pionnen die naar voren worden gelokt, heeft wit automatisch ruimtevoordeel in de Aljechin opening. Dat heeft als voordeel dat wit gemakkelijk zijn stukken actief kan ontwikkelen en daardoor druk kan uitoefenen op de zwarte stand. Zwart daarentegen probeert die druk op te vangen door stukken te ruilen, bijvoorbeeld door te ruilen op e5, hetgeen wit dan weer probeert te vermijden.

De flexibiliteit van pion op e5
De pion op e5 is wit’s speerpunt in de zwarte stand. Die pion kan de inleiding vormen tot een koningsaanval (vaak in de opbouw met …g6). Steeds zal de witspeler zich in de Aljechin de vraag moeten stellen: afruilen op d6, laten staan op e5 of doorschuiven naar e6? Afhankelijk van de zwarte opbouw geeft wit antwoord op deze vraag.

Geforceerde varianten versus nieuwe wegen
In principe is de Aljechin geen opening met lange geforceerde varianten zoals in het Siciliaans. Sterker nog: de afgelopen jaren zijn de ontwikkelingen eerder dat de zwartspelers nieuwe wegen ontwikkelden vanaf de 5e zet na de zetten: 1.e4 Pf6 2.d4 Pd5 3.d4 d6 4.Pf3 de5:!? 5. Pe5: In de zet stand is door de zwartspelers geëxperimenteerd met zetten als 5…g6 en 5…c6, o.a. door Carlsen. Er is echter één uitzondering waarin wit zijn huiswerk zeer goed moet kennen en dat is na bovenstaande zettenreeks waarin zwart 5…Pd7? Speelt. Wit antwoordt dan met 6.Pf7:! Spectaculaire varianten ontstaan waarin de zwarte Koning op d6(!) komt te staan, wit een stuk achter staat en goed moet begrijpen wat hij aan het doen is. Wie de tijd investeert om te begrijpen wat er aan de hand is, zal veel lol beleven aan het bestuderen van de varianten, want ze zijn heel fraai. Daarnaast is de variant incorrect voor zwart dus mag wit hopen op een punt.

Van opening naar eindspel
Zoals in veel openingen kent de Aljechin opening uitersten: van de scherpe variant onder punt 3 naar het kunnen spelen van een voordelig eindspel. Ondanks de eerder vermelde druk en de actieve stand van de witte stukken, lukt het zwart soms (in de variant 4…Pc6?!) om af te wikkelen naar een eindspel. Maar wit behoudt zelfs in dat eindspel het nodige initiatief waardoor het geen gemakkelijke opgave wordt voor zwart om dit te behouden. Het vraagt wel van de witspeler om geduld te combineren met positioneel inzicht.